ปู่ม่านย่าม่าน คือ จิตรกรรมฝาผนังภายในวัดภูมินทร์ จังหวัดน่าน เป็นผลงานของ หนานบัวผัน จิตรกรพื้นถิ่นเชื้อสายไทลื้อ ที่ได้รับการยอมรับว่าเป็นจิตรกรรมที่ปราณีตมาก และมีความโดดเด่นในตัวเอง เป็นสิ่งที่ดึงดูดนักท่องเที่ยว หรือเรียกได้ว่าของขึ้นชื่อประจำจังหวัดน่าน ก็ว่าได้
ที่มาของชื่อ ปู่ม่านย่าม่าน นั้น วินัย ปราบริปู ศิลปินและเจ้าขอหอศิลป์ริมน่าน ได้ค้นคว้าและเล่าว่า
“ข้อความที่เขียนกำกับไว้ว่า ปู่ม่านย่าม่าน หมายถึง เขาเรียกชายหญิงพม่าคู่นี้ เป็นนัยยะว่าเป็นสามีภรรยากัน ซึ่งการที่ผู้ชายจะถูกเนื้อต้องตัวผู้หญิง เป็นเรื่องธรรมดาของคู่สามีภรรยากันอยู่แล้ว ถ้าเป็นหนุ่มสาว จะถูกเนื้อต้องตัวเช่นนี้ไม่ได้ อีกทั้งลักษณะการแต่งกายยังบ่งชี้อีกว่า ชายหญิงคู่นี้คือชาวพม่า โดยตามภาษาพม่านั้น ปู่ หมายถึง ผู้ชาย ที่พ้นวัยเด็กแล้ว ส่วนย่า ที่จริงไม่ใช่ย่า แต่ต้องเป็น ง่า ซึ่งหมายถถึง หญิงสาวที่พ้นวัยเด็กแล้ว”
นอกจากตัวจิตรกรรมนี้แล้วนั้น ยังมีคำบรรยายภาพอันสละสลวยที่ในเวลาต่อมาเป็นประโยคขึ้นชื่อของเมืองเหนืออีกต่างหาก โดยมีเนื้อความว่า
คำฮักน้อง กูปี้จักเอาไว้ในน้ำก็กลัวหนาว
จักเอาไว้พื้นอากาศกลางหาว ก็กลัวหมอกเหมยซอนดาวลงมาคะลุม
จักเอาไปใส่วังข่วงคุ้ม ก็กลัวเจ้าปะใส่แล้วลู่เอาไป
ก็เลยเอาไว้ในอกในใจตัวชายปี้นี้ จักหื้อมันไห้อะฺอะฮิ้
ยามปี้นอนสะดุ้งตื่นเววา
ซึ่งจะแปลเป็นภาษากลางได้ว่า
ความรักของน้องนั้น พี่จะเอาฝากไว้ในน้ำก็กลัวหนาว
จะฝากไว้กลางท้องฟ้าอากาศกลางหาว ก็กลัวเมฆหมอกมาปกคลุมรักของพี่ไปเสีย
หากเอาไว้ในวังในคุ้ม เจ้าเมืองมาเจอก็จะแย่งความรักของพี่ไป
เลยขอฝากเอาไว้ในอกในใจของพี่ จะให้มันร้องไห้รำพึงรำพันถึงน้อง
ไม่ว่ายามพี่นอนหลับหรือสะดุ้งตื่น
ขอขอบคุณผู้สนับสนุนอย่าง RUAY เว็บหวยออนไลน์อันดับ 1 ที่มีผู้เล่นมากที่สุดในประเทศไทย เปิดให้บริการหวยออนไลน์ทุกประเภท และคาสิโนออนไลน์ ตลอด 24ชม. อัตราการจ่ายสูง สมัครฟรีเพียงใช้เบอร์โทร คลิ๊กที่รูปเพื่อสมัคร
